Әлдекімге "саяси тұтқын" деген статус беру кезінде құқық қорғаушылар нақты халықаралық құжаттарға сүйенеді. ПАСЕ (Еуропа кеңесінің парламент ассамблеясы) бекіткен саяси тұтқын атанудың өлшемдері мен шарттары да үлгі ретінде қолданылады. ПАСЕ-нің шарттарына сәйкес қандай да бір тұлғаға қатысты Еуропаның адам құқықтары жөніндегі конвенциясында көрсетілген кепілдіктер бұзылса, ол адам саяси тұтқын болып саналады. Яғни адам жеке пікірі, діни нанымы, я саяси көзқарасы үшін қамауға алынса, ол осындай статусқа лайық деп табылады.
Қазақстандық Адам құқығын қорғау бюросы мен "Тірек" Альянсы биылғы наурыз айында ПАСЕ-нің шарттарына сүйене отырып өзіндік критерийлер түзгенін жариялаған еді.
"Саяси тұтқындардың мәртебесін анықтап, тізімін жасаумен шұғылданатын құқық қорғаушылар альянсы" екі негізгі критерий ұсынған. Бұл критерийлерге сәйкес келуі үшін "саяси тұтқынға" бір немесе бірнеше қылмыс жасады деген саяси сипаты бар айып тағылған болуы керек, немесе оны бас бостандығынан айыру үшін қылмыстық заң дискриминациялық түрде, бұрмалана қолданылған болуы тиіс. Осы шарттарға сүйенген құқық қорғаушылар қазір қамауда отырған бес қазақстандықты "саяси тұтқын" ретінде атаған. Азаттық Қазақстандағы қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні сол бес азамат туралы мәліметті назарларыңызға ұсынады.
Қазақстандық Адам құқығын қорғау бюросы мен "Тірек" Альянсы биылғы наурыз айында ПАСЕ-нің шарттарына сүйене отырып өзіндік критерийлер түзгенін жариялаған еді.
"Саяси тұтқындардың мәртебесін анықтап, тізімін жасаумен шұғылданатын құқық қорғаушылар альянсы" екі негізгі критерий ұсынған. Бұл критерийлерге сәйкес келуі үшін "саяси тұтқынға" бір немесе бірнеше қылмыс жасады деген саяси сипаты бар айып тағылған болуы керек, немесе оны бас бостандығынан айыру үшін қылмыстық заң дискриминациялық түрде, бұрмалана қолданылған болуы тиіс. Осы шарттарға сүйенген құқық қорғаушылар қазір қамауда отырған бес қазақстандықты "саяси тұтқын" ретінде атаған. Азаттық Қазақстандағы қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні сол бес азамат туралы мәліметті назарларыңызға ұсынады.
АРОН АТАБЕК (ЕДІГЕЕВ) |
|
ВЛАДИМИР КОЗЛОВ |
|
ВАДИМ КУРАМШИН |
|
РОЗА ТӨЛЕТАЕВА |
|
САЯТ ЫБЫРАЙ (ИБРАЕВ) |
|
Қазақстандық сот және құқық қорғау органдары жоғарыда сотталған азаматтардың барлығын "саясатқа қатысы жоқ, қылмыстық әрекеті бойынша істі болған айыптылар" деп таниды.