Былтыр Қазақстанның орта мектепке арналған тарих және география пәні оқулықтарында Қырымды Ресей субъектісі деп көрсеткенге наразы Украина тарабы «биыл сол қателіктер түзетілгенін» айтады.
- Өйткені Қырым мәселесі бойынша Қазақстанның ұстанымы оқулықтағы мәтінмен сай келмеді, – дейді Украинаның Қазақстандағы елшілігінің қызметкері Ирина Блащук.
Былтырғы «оқулықтағы Қырым дауынан» кейін Қазақстанның кейбір салалық оқулықтарына биыл ерекше назар аударған елшілік қуанатын жайттар да бар екенін айтады.
«Таяуда «Атамұра» баспасынан 8-сыныпқа арналған «Қазақстан тарихы» оқулығында қазақ халқының ұлы тұлғаларымен бірге украин халқының ұлы ақыны Тарас Шевченкоға да орын беріліпті. Оны қазақ халқы да қадірлейтіні туралы оқулық авторы Зиябек Қабылдинов мол мағлұмат берген. Украина елшілігі бұл оқулықты Украина мен Қазақстан тәуелсіздігінің 25 жылдығына жасалған нағыз сый деп санайды» дейді Украина елшілігі.
«ҚАЙТАРЫЛҒАН» ҚЫРЫМ
Былтыр Украина елшілігін наразы еткен тарих және география пәндері оқулықтары «Мектеп» баспасынан жарық көрген еді. Азаттық тілшісі әуелі бұл баспаның дүкеніне кіріп, сатушылардан «Қырым дауына» іліккен оқулықтардың қайта басылған-басылмағанын сұрады.
- Былтыр жарияланған оқулық енді бірнеше жылдан соң ғана қайта шығады. Қырым туралы дауға ілік болған оқулықтардың түзетілгенін естідім, – деді сатушылардың бірі.
Бірақ ол оқулықтағы даулы деректің қалай түзетілгенін хабарсыз болып шықты.
«Мектеп» баспасына кіргенімізде, ондағы қызметкерлерінің бірі «бұл мәселені авторлармен жұмыс департаментінің директоры Дариға Сухаева білу тиіс» деп, сол кісіге жөн сілтеді. Дариға Сухаева оқулықтардағы қателіктің қалай түзетілгені жайлы сауалға:
- Қалай түзеткенімізді сізге айта алмаймын да, айтпаймын да. Айтпаймын и все! Сіздің алдыңызда мен оправдываться етпеймін. Не істесеңіз оны істеңіз, пожалуйста, – деп жауап берді.
Қырым жайлы сөйлемдері дауға ұрынған оқулықтардың түзетілгенін «Оқулық» республикалық ғылыми-практикалық орталығы директорының орынбасары Әділхан Дүйсебек те растады.
- «Мектеп» баспасы оқулықтың арасына қосымша түзету парақтарын қосып, мектептерге таратқан. Қырымға қатысты мәтін сарапшылармен, сыртқы істер министрлігімен бірге талқыланған. Сөйтіп Біріккен Ұлттар Ұйымы (БҰҰ) белгілеген шекараға сәйкес жазылған, – дейді ол.
«Мектеп» баспасы былтыр шығарған тарих және география оқулықтарында Ресей Украинадан аннексиялап алған Қырым «Ресей субъектісі» ретінде көрсетілген еді. Осыған орай Украина сыртқы істер министрлігі Қазақстанға наразылық нотасын жолдап, Қырымның Қазақстан оқулықтарында көрсетілген статусын дұрыстауды сұраған. Көп ұзамай білім және ғылым министрлігі «Мектеп» баспасының 10 және 11-сыныптарға арналған география және дүниежүзі тарихы пәндері оқулықтарында «Қырым мәселесі бойынша Қазақстанның ұстанымын ескерілмегенін» айтып, «Мектеп» баспасына оқулықтарды түзетуді тапсыратынын хабарлаған.
2014 жылы көктемде Ресей Украина құрамындағы Қырым түбегін аннексиялап алған кезде Қазақстан бейтарап ұстанымда қалған. Халықаралық құқық нормаларына сай келмеген бұл шешімді (аннексияны - ред.) Украина «басқыншылық» ретінде қабылдаған. Ал БҰҰ Бас ассамблеясы Украинадан Қырымның бөлінуі туралы референдумды заңсыз деп таныған.