19 наурызда АҚШ президенті Дональд Трамп пен Украина президенті Владимир Зеленский телефонмен сөйлесті. Олардың әңгімесі шамамен бір сағатқа созылған.
Трамп Зеленскиймен "өте жақсы" әңгіме болғанын айтты.
"Талқылаудың көп бөлігі Ресей мен Украинаның талаптары мен қажеттіліктерін үйлестіру үшін президент Путинмен болған кешегі әңгімеге негізделді. Біз дұрыс жолда келе жатырмыз және мемлекеттік хатшы Марко Рубио мен ұлттық қауіпсіздік жөніндегі кеңесші Майкл Уолтцтан талқыланып жатқан мәселелердің нақты сипаттамасын беруін сұраймын. Бұл мәлімдеме жақын арада жарияланады" деп жазды Трамп Truth желісінде.
Зеленский Трамппен "позитивті, өте мазмұнды және ашық" әңгіме болғанын айтты. Ол Америка президентіне Жиддадағы екі ел делегацияларының өнімді жұмысы үшін алғыс білдірді. Оның сөзінше, екі ел өкілдерінің 11 наурыздағы кездесуі соғысты аяқтау бағытына жылжуға едәуір көмектескен.
"Украина мен АҚШ соғыстың шын аяқталып, тұрақты бейбітшілікке қол жеткізу үшін бірлесіп жұмыс істеуді жалғастыру керек деп келістік. Біз Америкамен, президент Трамптың және Америка басшылығымен осы жылы тұрақты бейбітшілікке қол жеткізуге болатынына сенеміз" деп жазды Зеленский.
Украина басшысының сөзінше, Трамп оған Ресей президенті Владимир Путинмен болған әңгіменің жай-жапсарын айтқан.
"Соғысты толық аяқтау жолындағы алғашқы қадамдардың бірі энергетикалық және басқа да азаматтық инфрақұрылымға шабуылдарды тоқтату болуы ықтимал. Мен бұл қадамды қолдадым. Украина оны жүзеге асыруға дайын екенін растады", - деді Зеленский. Ол Америка жағының "майдан шебінде атысты тоқтатуды" ұсынғанын, Украина бұл ұсынысты қабылдағанын айтты.
Екі басшы сонымен бірге Курск облысындағы ахуалды да талқылап, әскери тұтқындарды босату мен Ресейге әкетілген украин балаларын елге қайтару мәселелері бойынша да ой бөліскен. Зеленскийдің сөзінше, Украина мен Америка жағы "бейбітшілікке қол жеткізу қадамдарын үйлестіруді жалғастыру үшін" жақын арада Сауд Арабиясында кездесуге дайын.
Ақ үйдің хабарлауынша, осы телефонмен әңгіме барысында президент Дональд Трамп Украинаға ондағы атом станцияларын басқаруды АҚШ-қа тапсыруды ұсынған. Трамптың ойынша, бұл Украинаның энергетика нысандарын қорғаудың ең жақсы амалы.
Трамп Зеленскийге АҚШ "өзінің электр энергиясы мен коммуналдық қызмет саласындағы тәжірибесімен" аталған станцияларды тиімді басқара алған болушы еді деп айтқан. Украина жағының не деп жауап бергені белгісіз.
Украина жағы бастапқыда ресми хабарламаларында Трамптың бұл ұсынысы жөнінде айтқан жоқ.
Кейін Зеленский тікелей эфирге шығып, журналистердің осы туралы да сұрағына жауап берді.
“Біз Ресей басып алған бір ғана электр станциясы туралы сөйлестік” деді ол. Оның жауабынан мәселе Запорожье атом электр станциясы жөнінде болып отырғаны белгілі болды
18 наурызда Трамп пен Путин телефонмен сөйлескен. Келіссөзден кейін Кремль мен Мәскеу мәлімдеме таратты. Алайда екі жақтың мәлімдемелерінің кейбір тұстары қиыспайды. Айталық, Кремль хабарламасында Путин бітімге келген жағдайда Украинаға әскери көмекті тоқтату мәселесін қозғады десе, Трамп қару-жарақ тасымалдау мәселесі мүлде талқыланбағанын айтқан.
Путин әңгіме барысында Ресей Украинаның энергетикалық нысандарын атқылауды доғаруға уәде берген. Ресей қорғаныс министрлігінің хабарлауынша, тіпті Украинаға қарай ұшырылған ресейлік дрондарды ресейлік әуе қорғаныс жүйесі өзі атып түсірген. Алайда Украина президенті Владимир Зеленскийдің сөзінше, Мәскеу уәдесін бұзып, сәрсенбіге қараған түні де Украинаның энергетика нысандарына шабуыл жасаған.