ЕҚЫҰ ТӨРАҒАСЫНА АЙТЫЛҒАН СЫН
Қыркүйектің 8-і күні Страсбургте Еуропарламент депутаты Джо Хиггинс бастаған солшыл фракция мүшелері баспасөз мәслихатын өткізіп, Қазақстанда қарапайым тұрғындардың құқықтары өрескел тапталып отырғаны туралы мәлімдеме жасады.
«Азаматтар Конституцияда жазылған құқықтарын пайдалана алмай келеді, ал билікті сынаған ақпарат құралдары елде қысымға ұшырап отыр» делінген онда. Сол себепті депутаттар 2010 жылы желтоқсан айында Астанада саммиттің өтуіне қарсы екендерін мәлімдейді.
АСТАНАНЫҢ ЖАУАБЫ
Ал Қазақстанда билік өкілдері мұндай мәлімдемені негізсіз деп бағалап отыр. Парламент Мәжілісінің депутаты Уәлихан Қалижан Қазақстан ЕҚЫҰ-ға ойдағыдай жетекшілік жасап келеді деп санайды.
– Еуропарламент мүшесінің Қазақстанға келіп, соның нәтижесінде саммит өткізбеуге байкот жариялау туралы ұсынысы, менің ойымша, этикаға сай келмейтін мәселе. Кез келген мемлекеттің қоғамдық құрылысы бар. Ішкі менталитеті бар. Жовтиске байланысты көп мәселелер көтеріліп жүр. Енді оның адам қағып өлтіргені шындық қой. Сондықтан одан қалай саяси астар іздеуге болады? Егер осылардың барлығын адам құқығын таптау деп есептейтін болса, онда шетелде болып жатқан кез келген құбылысқа да сондай баға болуы керек, – дейді Уәлихан Қалижан.
Қазақстан сыртқы істер мекемесінің шенеуніктері саммит өткізу туралы шешім ЕҚЫҰ-ға мүше 56 елдің ортақ келісімімен қабылданғанын алға тартады.
– Біз саммиттің Астанада межелеген мезгілде өтетініне сенімдіміз, – деді Қазақстан сыртқы істер министрлігінің ресми өкілі Асқар Әбдірахманов.
Ирландияның социалистік партиясының жетекшісі Джо Хиггинс бастаған делегация мүшелері тамыздың 30-ы мен қыркүйектің 6-сы аралығында Қазақстан аймақтарын аралап, жұртшылықпен кездескен болатын. Олар үлескерлердің, жұмысшылардың және жазалау мекемелеріндегі сотталған азаматтардың мұң-мұқтажынан хабардар болып қайтқан еді.
Ал Еуропарламент делегатымен кездесуге Қазақстан түрмелерінде жазасын өтеп жатқандардың құқығы мәселесін жиі көтеріп жүрген құқық қорғаушы Вадим Курамшин де келмек болған еді.
Алайда Қарағандыға бара жатқан жолда полиция өкілдері Курамшинді «ұсақ бұзақылық жасады» деген айыппен ұстап, он күнге қамауға алған. Бұл әрекетті шетелдік делегация мүшелері билік тарапынан әдейі жасалған тосқауыл деп бағалады.
Оның есесіне Джо Хиггинс бастаған қонақтармен кездесуге түрмеде отырғандардың туыстары мен бұрын жазасын өтеген азаматтар келіп, Қазақстандағы жазалау мекемелерінде қамауда отырғандардың ауыр халі туралы баяндап, түрмедегі жағдайға қатысты кейбір деректерді көрсеткен еді.
