Тамыздың 18-і күні Алматыда өткен жиында «Азат» жалпыұлттық социал-демократиялық партиясының тең төрағасы Жармахан Тұяқбай биліктің мұнайшылар мәселесін шешіп берудің орнына оларға күш қолданып, «әлеуметтік араздық қоздырды» деген сияқты әлемдік тәжірибеде кездеспейтін күштеу әдістерін қолданып жатқанын сынады.
«СОВЕТ КЕЗІМЕН ЖЫЛАП КӨРІСЕТІН БОЛДЫҚ»
Қазақстанда ой-пікірін ашық айтқан азаматтардың жаппай жауапқа тартылып жатқанын айтқан қоғам қайраткері Мұхтар Шаханов «совет кезімен жылап көрісетін болдық» деді.
– Ол кезде көшеге шығып та өзіміздің ойымызды айта беруші едік. Мына Желтоқсан көтерілісі кезінде жұрттың бәрі көшеге шығып, өздерінің ойларын айтты. Ал енді қазір көшеге шықсаң, жауапқа тартыласың, – дейді Мұхтар Шаханов тамыздың 18-і күнгі баспасөз мәслихатында.
Батыс Қазақстанда ереуілдеп жатқан мұнайшылардың қиын жағдайда қалғанын айтқан ол «бұл мәселені аяғына дейін апаруымыз керек» деді.
БИЛІКТІҢ ҚОРҚЫНЫШЫ
Тіркелмеген «Алға» партиясының мүшесі Болат Атабаев Қазақстанның батыс өңірінде болып жатқан «қуғындауларды» 1937 жылғы репрессияға теңеді. Оның пікірінше, билік Жанболат Мамайды өзгелерге «сабақ болу үшін» қамап отыр. «Бірақ соған қарамастан күресті әрі де жалғастыра береміз» деді ол.
– Билік еркін ойлайтындардан, тәуелсіз, көзі ашық азаматтардан қорқады. Олар Жаңаөзен, Ақтаудағы ереуілшілермен кездесуге барған азаматтарды осылайша қорқытамыз деп ойлап отыр. Біз қорықпаймыз. Бәрібір мұнайшыларды қолдап, бара береміз, – дейді Болат Атабаев.
Еңбек дауының үш айдан артық созылуы мүмкін еместігін айтқан ол «соған қарағанда әлеуметтік жанжал билікте отырған кейбір саяси күштерге тиімді болуы мүмкін» дейді.
Бейсенбілік жиынға Жанболат Мамайдың әкесі Мамай Бекхожиев та келді. Баласы қамалған әке «шындықты айтқан үшін қамап тастау ешқандай заңға сыймайтынын» айтты.
– Неге шындықты айтқаны үшін қамап, қорлайды? Қашанғы отырамыз осылай? Кеудемізде жанымыз бар, намысымыз бар қазақ деген ұлтпыз – неге төзе береміз? – деді Мамай Бекхожиев.
«ҰЖЫМДЫҚ КЕЛІСІМ-ШАРТ ЖҰМЫС БЕРУШІЛЕРГЕ ТИІМСІЗ»
Маңғыстау облысында бірнеше ай болып, жүздеген мұнайшыға құқықтық көмек көрсеткенін айтқан заңгер Жиынбек Рәбілұлы жергілікті полицияның сәт сайын тексеріп, аңдып, әуре-сарсаңға салғанын айтты.
– Артымыздан үнемі адамдар еріп жүрді. Түнгі сағат 12-де үйді тоқылдатқан кездер болды. Сондағы жігіттер «қонақ үйге жатуға болмайды, себебі қауіпті» дейді. Содан пәтер жалдап, осы 26 күннің ішінде төрт пәтер ауыстырдым, – дейді Жиынбек Рәбілұлы.
Оның айтуынша, Маңғыстаудағы мәселе жұмыс берушілерге тиімсіз болатындықтан шешілмей отыр. Сондықтан жұмыс беруші жақ «ұжымдық келісім-шартқа отырмай отыр» (ұйымдағы әлеуметтік-еңбек қатынастарын реттейтін жұмысшы мен жұмыс беруші ұжымдар арасындағы жазбаша түрдегі құқықтық актіге қол қоймай отыр – Азаттық) дейді ол.
– Жұмыс берушілер отырғысы келмесе, жұмысшылар «отырайық» дейді. Неге отырудан қашады? Себебі отырса – қосымша ақша жоғалады. Еңбекақыға төлеу керек. Әлеуметтік мәселесіне, ауырғанына-сырқағанына төлегісі келмей ме. Содан қашады, – дейді Жиынбек Рәбілұлы.
Шамамен бір сағатқа созылған жиында журналистердің бірі «Жанболат Мамай Әблязовтың ақшасына Ақтауға барып, сол үшін жұмыс істеп жатыр» деген пікірге қалай қарайсыздар?» деген сұрақ қойған еді.
Бұл саяси режимді өзгерту үшін шайтанмен де ауыз жаласуға бармын.
– Онда тұрған не бар? Иә, Әблязов оппозицияны 2000 жылдан бері қаржыландырып келеді. Егер ол жұрт жазып жатқандай ұры болса, онда ақшаны толығымен қайтарғаны. Әблязовты қолдаймын, қаржыландыра берсін. Бұл саяси режимді өзгерту үшін шайтанмен де ауыз жаласуға бармын, – дейді Болат Атабаев.
«Халық майданы» қозғалысының мүшесі Жанболат Мамайды Ақтау полициясы ұстап, тамыздың 17-сі күні әкімшілік соттың шешімімен 10 тәулікке қамаған. Оған «полицияға қарсылық көрсетті» деген айып тағылып отыр.
Мамыр айынан бері жалғасып келе жатқан Маңғыстаудағы мұнайшылар ереуіліне тамыздың 17-сі күні тура 3 ай болды.
