Әсем Кенжебаева желтоқсанның 13-і күні Алматы ауруханасында қайтыс болды. Ол 2011 жылдың желтоқсанында мәскеулік «Новая газеті» басылымының тілшісі Елена Костюченкоға әкесі Базарбай Кенжебаевтың Жаңаөзен қаласындағы тергеу абақтысындағы азаптаудан алған ауыр жарақатынан қайтыс болғанын айтқан әрі қазасынан екі күн бұрын әкесін журналистке көрсеткен. Осыдан соң оның әкесінің қайғылы қазасы халықаралық құқық қорғау ұйымдарына белгілі болған.
Өзге де ондаған бейбіт тұрғындар сияқты Әсемнің әкесінде көшеден ұстап әкеткен. Жаңаөзен оқиғалары кезінде шерушілерге қарсы атыс қаруы қолданылғаны әрі полицияның тұрғындарды жаппай тұтқындап, азаптағаны туралы ақпараттар жария болды. Билік мұның бәрін терістейді.
Биыл қараша айында Қазақстанның ресми делегациясы БҰҰ-ның азаптауға қарсы комитетінде есеп берген кезде БҰҰ сарапшысы Фелис Гаер 50 жастағы Базарбай Кенжебаев 2011 жылы желтоқсанның 21-і күні азаптауға ұшырап, қайтыс болды деп мәлімдеген. Ол БҰҰ-ның адам құқығы жөніндегі жоғарғы комиссары Нави Пиллэйдің Қазақстанды Жаңаөзен оқиғасын тәуелсіз тексеру жүргізуге шақырғанын ескертіп, астаналық шенеуніктерден бұл ұсыныстардың қалай орындалып жатқанын сұраған.
Базарбай Кенжебаевтың қазасына қатысты жайттар халықаралық қауымдастыққа 2011 жылдың желтоқсанында белгілі болып үлгерген еді. Азаматтық белсенділер «ол 2011 жылы желтоқсанның 16-сы күні полиция мұнайшы шерушілерге қарсы қару қолданғаннан кейін, Жаңаөзен қаласындағы тергеу абақтысында соққыға жығылып, ауыр дене жарақатынан қаза тапты» деп мәлімдеген. Ресми дерек бойынша, ол кезде 16 адам қаза тауып, 100-ден аса адам жараланған. Бас прокуратура әуелі қоғамды Базарбай Кенжебаев «өз ажалынан өлді, ол соққыға жығылғаннан кейін барып полиция бөліміне түскен» деген уәжге сендіргісі келген.
Бірақ Әсем Кенжебаева «биліктің қысымына қарамастан, әкемнің қазасына полицейлер кінәлі деген позициямнан танбаймын» деп мәлімдеп, оның өліміне қатысты жайттарды толық тексеріп, кінәлілерді жазалауды талап еткен. Кезінде бұл жайында БАҚ көп жазды. Бұдан кейін прокуратура позициясын өзгертіп, «Базарбай Кенжебаевқа тиісті медициналық көмек көрсетуді қамтамасыз етпеді» деген айыппен Жаңаөзен оқиғасы кезінде тергеу абақтысы бастығының міндетін атқарған жас лейтенант Жеңісбек Теміров сотталған.
Теміровқа қарсы іс сотқа жетіп, Кенжебаева «әкем азаптау құрбаны болды» деп дәлелдеуге тырысқанымен, оны «қызмет өкілетін асыра пайдаланған» деген айыппен түрмеге кесті. Ол кезде Әсем Кенжебаева Азаттыққа «марқұмның отбасы тергеу абақтысы бастығын ғана емес, әкесін соққыға жыққандар да табылып, жазалануы тиіс деп санайтынын» айтқан. Жазасының белгілі бір бөлігін өтегеннен кейін Жеңісбек Теміров жуырда түрмеден босатылды.
Осы қарбаласта Әсем Кенжебаеваның өз тағдыры мен денсаулығы көлеңкеде қалып қойған сияқты. Бірақ Әсем «2011 жылы желтоқсанның 16-сы күні жоғалып кеткен әкемды іздеуге шығып, өзім де әлгі тергеу абақтысына тап болып, әрі азаптауға ұшырадым» деп шағымданған еді. 2012 жылы ақпанның 14-і күні Жаңаөзен іргесіндегі Қызылсай ауылында Азаттық тілшісімен әңгімелескен Әсем Кенжебаева «әлгі соққылардан кейін бүйрегім әлі ауырады, бірақ үйдегі жалғыз асыраушы болғандықтан, жұмыс істеуге мәжбүрмін» деген.
Кенжебаевтар отбасының адвокаты Шамин Базаров Азаттық тілшісіне Әсем Алматы қаласындағы ауруханада қайтыс болғанын, оның ол ауруханаға осы аптада жеткізілгенін хабарлады. Соңғы кезде ол «Өзенмұнайгаз» компаниясына жұмысқа орналасқан. Қазір компания менмарқұмның күйеуі Амандық мәйітті Жаңаөзенге жеткізіп, жерлеуді ұйымдастыру қамымен айналысып жатыр. Адвокаттың айтуынша, Әсем «өкпе дерті мен менингитке шалдыққан» деген болжам айтылған. Бірақ нақты себебі желтоқсанның 15-іне белгіленген мәйітті ашып, тексеру кезінде анықталуы тиіс.
Әсем Кенжебаеваның Жаңаөзен оқиғасының үш жылдығы қарсаңында қайтыс болуы әлеуметтік желілерде қызу талқыланып жатыр. Жазба авторлары екі жыл бұрын оның анасы Тілектес Кематбаеваның да қайтыс болғанын еске алады. Ол да ауыр науқас болған. Әсемнің артында Ануар есімді бес жасар ұлы қалды.
Азаттық мұрағатында Жаңаөзен оқиғасынан кейін көп ұзамай түсірілген Әсем Кенжебаеваның айтқандары жазылған видео бар. Видео 2012 жылдың 14 ақпанында Жаңаөзен түбіндегі Қызылсай ауылында тұратын әке-шешесінің үйінде түсірілген.
