Астаналық тұрғын Әсем Жұмалиева былтыр екінші сыныпта оқитын баласына Ресей баспасы шығарған екі бөлімнен тұратын ағылшын тілі оқулығын алты жарым мың теңгеге сатып алғанын айтады. Оның айтуынша, баласы оқитын мектеп-гимназия пәнді қандай оқулықпен оқытатынын өзі таңдаған.
ЖЫЛ САЙЫН ЖАҢА ОҚУЛЫҚ
Әсемнің айтуынша, былтыр Қазақстан мектептерінде бірінші сыныптарға ағылшын тілін міндетті пән ретінде енгізген кезде қазақстандық баспалардың оқулығын арзанырақ бағаға сатып алған. Бірақ ағылшын тілі пәні мұғалімдері «сапасы нашар» деген соң, оқулықты ауыстыруға тура келген.
Келесі оқу жылына жаңасын сатып алу үшін Әсем Жұмалиева былтыр интернет арқылы қымбатқа сатып алған ағылшын тілі оқулығын биыл жазда сатып жіберем деп үміттенеді.
- Жылда айтқан оқулықтарын жаңадан сатып алуға тура келеді. Шағым айтсаң, «бізде бағдарлама күрделі, егер ұнамаса немесе сатып алуға шамаларыңыз келмесе, басқа мектепке ауысыңыздар» деп шыға келеді. Біздің сыныпта бір бала жыл бойы оқулықсыз жүр, мұны әке-шешесі де қамсыз, мұғалімге де бәрібір. Мұғалім оқулық парақтарын ксерокстен өткізіп, балаға беруіне болады ғой, - дейді Әсем Жұмалиева.
Авторлар мен сарапшылар құрамын сапалық тұрғыдан талдау тиісті біліктілік деңгейі мен тәжірибесі мол мамандардың тапшы екенін көрсетеді. Авторлар корпусының қартайып бара жатқаны да байқаладыАслан Сәрінжіпов
Ол аяқталып қалған оқу жылына арнап логика мен риторика пәндерінен де оқулық сатып алғанын айтады. Бірақ кейінірек мұғалімдер «бұл - қосымша сабақтар, оқулықтарды бекер сатып алғансыздар» деп шыққан.
Әсем Жұмалиеваның айтуынша, баласы мектепте оқыған екі жылда оқулықтың көбін мектеп-гимназия берген, ал қазақ тілі оқулықтарының бір бөлігін (түрлі авторлардың) қажет болмағандықтан, кітапханаға өткізуге тура келген.
БАЛАМАСЫЗ ОҚУЛЫҚ
Мамырдың 18-і күні парламентте білім және ғылым министрі Аслан Сәрінжіпов өзі басқаратын ведомство қазақ тілінен баламасыз оқулық құрастырып шығарғанын әрі оны күзде 30 мектепте 1-11 сыныптардың бағдарламасына енгізуді жоспарлап отырғанын мәлімдеді. Оны құрастыруға министрлік 70 миллион теңге бөлген. Министрдің айтуынша, қазір әлгі оқулықтар мен оқу-әдістемелік құралдарының үлгісі республикалық «Оқулық» ғылыми-практикалық орталығында сараптамадан өтіп жатыр.
Министрліктің болжамынша, бұл еңбек бірыңғай базалық оқулық болатын түрі бар. Авторлардың идеясы бойынша, ол оқулықтың өзі, мұғалімге арналған әдістемелік құрал, жұмыс дәптерлері, дидактикалық материалдар жинағы мен сөздіктен тұрады. Осы туралы хабардар еткенімен, министр оқулықтың бағасын айта алмады.
Жергілікті сарапшылар қазақстандық оқулықтардың сапасы жайлы проблеманы талай жылдан бері көтеріп келеді. Бірақ сапаның жақсаратын түрі көрінбейді. Бұл жағдайды өзгерту үшін білім және ғылым министрлігі баламасыз оқулық шығаруды ұйғарған.
Бірақ Аслан Сәрінжіповтің айтуынша, жаңа оқулықтардың сапасы қандай екені әзірге белгісіз. Қазіргі оқулықтардың сапасына тікелей әсер ететін факторлар ішінде ол авторлар мен сарапшылардың біліктілік деңгейінің кемдігін айтып өтті.
- Авторлар мен сарапшылар құрамын сапалық тұрғыдан талдау тиісті біліктілік деңгейі мен тәжірибесі мол мамандардың тапшы екенін көрсетеді. Авторлар корпусының қартайып бара жатқаны да байқалады, - дейді Аслан Сәрінжіпов.
Оның айтуынша, авторлар құрамы оқу материалдарын құрастыру саласында тиісті даярлығы жоқ мамандардан құрылған жағдайлар да болған екен.
Білім және ғылым министрлігінің мәлімдеуінше, «оқулықтарды сатып алуға қаржының жеткілікті бөлінбеуі» мен «бюджетте қарастырылған 14 миллиард теңгенің 2 миллиард 300 миллион теңге көлеміндегі ақшаның түспеуі» - мектептерде оқулықтардың жетіспеу себебіне айналған.
ОҚУЛЫҚТЫ КІМДЕР ЖӘНЕ ҚАЛАЙ ЖАЗАДЫ?
Бұрын Қазақстан білім беру жүйесінде жұмыс істеген азаматтық белсенді Ерсайын Ерғожа қазіргі оқулықтар балалардың пәндер бойынша сапалы білім алуына кедергі келтіреді деп санайды. Оның айтуынша, мектепте ешқашан жұмыс істемеген адамдар қазір оқулық жазумен айналысып кеткен. Оның пікірінше, қазір қазақстандық оқулықтар нормативті құжатсыз үш айда даяр болады.
Қазір оқулық құрастырып, шығару коммерцияға айналып кеткен. Соның кесірінен мектептер жыл сайын немесе жарты жылдан кейін оқулық ауыстырады.Ерсайын Ерғожа
- Оқулықтарды мектепте жұмыс істеп, тікелей сабақ беретін негізгі пән мұғалімдері үш жылда жазып шығады. Жаңа оқулық жазу үшін әуелі мемлекеттік білім стандартын, оқу жоспарлары мен бағдарламаларын, оқу-әдістемелік құралдар кешенін әзірлеу керек. Бұлар - оқулық құрастыруға дейін әзірленуі тиіс негізгі құжаттар. Бірақ 1997 жылдан бастап оқулықтарды ешбір нормативті құжатсыз, авторлар ұжымынсыз енгізе салатын болды. Оның «игілігін» қазірге дейін көріп отырмыз, - дейді Ерсайын Ерғожа.
Белсендінің айтуынша, қазір оқулық құрастырып, шығару коммерцияға айналған. Соның кесірінен мектептер жыл сайын немесе жарты жылдан кейін оқулық ауыстырады.
Бірақ парламентте білім және ғылым министрі Аслан Сәрінжіпов жаңа оқу жылында әлдебір мектептерге оқулық жетпесе, қарамағындағы шенеуніктерге тәртіптік жаза қолдануға уәде етті.
Facebook желісінде қазақша жазылған постындағы қателері үшін жуырда министрдің өзі күлкіге қалған. Бірақ кейінірек ол посты өзге біреудің жазғанын түсіндіріп, Facebook желісіндегі әлеуметтің сауаттылығын мақтаған.
